การทำหมันหรือการตอนสุนัข
การทำหมันจัดเป็นวิธีการคุมกำเนิดที่ดีที่สุด เป็นการกำจัดต่อมเพศออกไป ทำให้สัตว์ไม่สามารถสืบพันธุ์ต่อไปได้ วิธีนี้ในปัจจุบันเป็นวิธีที่สัตวแพทย์นิยมใช้ คือ การทำหมันด้วยวิธีการผ่าตัด เพราะเป็นการทำหมันที่ถาวร มีความปลอดภัย และไม่มีปัญหาในระยะยาว
ช่วงเวลาที่เหมาะสมในการทำหมัน
ช่วงเวลาที่เหมาะสมในการทำหมันสุนัขคือช่วงอายุ 6 เดือนถึง 6 ปี
ขั้นตอนการทำหมันสุนัขเพศผู้
สำหรับการทำหมันโดยวิธีศัลยกรรมในน้องหมาเพศผู้ มี 3 วิธี ได้แก่
1. การทำหมันปกติ (castration, orchidectomy)
2. การทำหมันกรณีอัณฑะทองแดง (cryptorchidectomy)
3. การตัดหลอดอสุจิ (vasectomy)
ขั้นตอนการทำหมันสุนัขเพศเมีย
สำหรับการทำหมันโดยวิธีศัลยกรรมในเพศเมีย มี 2 วิธี ได้แก่
1. การตัดรังไข่และมดลูก (ovariohysterectomy)
2. การตัดรังไข่ (ovariectomy)
การดูแลหลังผ่าตัดทำหมัน
สำหรับน้องหมาที่ทำหมันแล้วเจ้าของอาจจะฝากให้คุณหมอดูแลต่อ หรือรับกลับมาดูแลเองที่บ้านก็ได้ แต่จะพากลับบ้านได้ก็ต่อเมื่อน้องหมานั้นฟื้นจากยาสลบโดยสมบูรณ์แล้ว คือ มีสติ สามารถลุกขึ้นยื่น เดินไปกินน้ำได้ ไม่เซ และไม่ล้ม ช่วง 1-3 วันแรกหลังผ่าตัด น้องหมาบางตัวอาจจะซึม ร้องคราง เนื่องจากความเจ็บปวดหลังผ่าตัด บางตัวอาจกินอาหารลดลง เจ้าของต้องคอยสังเกตอาการในช่วงนี้อย่างใกล้ชิดด้วย สำหรับการดูแลน้องหมาหลังผ่าตัดทำหมันมีดังนี้ครับ
1. ดูแลเรื่องความสะอาดของแผล อย่าให้แผลสกปรก อย่าให้น้องหมานอนทับพื้นที่เปียกหรือนอนทับปัสสาวะ อย่าให้น้องหมาเลียแผล อาจจะสวมเสื้อหรือใส่ปลอกคอกันเลียให้น้องหมาก็ได้
2. แต้มยาที่แผลเป็นประจำทุกวัน ด้วยทิงเจอร์ไอโอดีน โปรวิโดน-ไอโอดีน 10% (เบตาดีน) หรือทิงเจอร์ไทเมอรอซอล 0.1% ก็ได้ แล้วปิดแผลด้วยผ้าก๊อซด้วยครับ
3. หมั่นสังเกตแผลเป็นประจำ แผลที่ดีต้องไม่มีรอยช้ำ ไม่มีเลือดหรือหนองซึมออกมาจากบาดแผล
4. อย่าให้น้องหมาวิ่งเล่น กระโดด หรือเห่ามากเกินไป เพราะอาจไปกระทบกระเทือนแผลได้ โดยเฉพาะตัวเมียที่มีการผ่าตัดเปิดช่องท้อง
5. ป้อนยาตามคำแนะนำของคุณหมอโดยเคร่งครัด
6. ไปตรวจแผลตามที่คุณหมอนัดทุกครั้ง
7. พาไปตัดไหมหลังจากผ่าตัดแล้ว 7-10 วัน
ภาวะแทรกซ้อนจากการผ่าตัดทำหมัน
1. เสียเลือดจากการผ่าตัด
2. แผลผ่าตัดบวม อักเสบ หรือแผลแตก
3. มีการติดเชื้อแทรกซ้อนจากการผ่าตัด
ผลที่จะเกิดตามมาหลังจากทำหมัน
1. โรคอ้วนหลังจากทำหมัน การทำหมันไม่ได้ทำให้น้องหมาอ้วน แต่การทำหมันทำให้ฮอร์โมนเพศลดลง ส่งผลให้การเผาผลาญพลังงานลดลง หากเรายังให้อาหารในปริมาณเท่าเดิมหรือมากขึ้น ก็จะทำให้น้องหมามีน้ำหนักเกินหรืออ้วนได้ ปัจจุบันมีอาหารสำหรับควบคุมน้ำหนัก หรืออาหารสำหรับน้องหมาที่ทำหมันแล้ว เจ้าของอาจจะปรับให้น้องหมากินอาหารแบบนี้ก็ได้
2. ไม่สามารถควรคุมปัสสาวะได้ (Urine Incontinence) เช่นเดียวกับคนวัยทองเมื่อฮอร์โมนเอสโตรเจนลดลง ทำให้การหดตัวของกล้ามเนื้อหูรูดของกระเพาะปัสสาวะผิดปกติไป ส่งผลให้การควบคุมปัสสาวะจะทำได้ไม่ดีเหมือนปกติ จึงพบปัสสาวะเล็ดได้ โดยเฉพาะน้องหมาเพศเมีย จนเจ้าของอาจเข้าใจว่าน้องหมาปัสสาวะเรี่ยราด แต่กรณีนี้ไม่ได้เป็นกับน้องหมาทุกตัวที่ทำหมัน แต่ตัวที่เป็นมักจะมีปัจจัยอื่นร่วมด้วย เช่น เป็นโรคทางระบบทางเดินปัสสาวะ เป็นโรคอ้วน มีอายุมากขึ้น เป็นต้น
3. การยังคงเป็นสัดอยู่ เนื่องจากตัดรังไข่ออกไม่หมด หากพบต้องผ่าตัดเปิดช่องท้องเพื่อเข้าไปแก้ไข
ก่อนจะทำหมันหรือทำอะไรให้กับสุนัขก็อย่าลืมดูและศึกษาดี ๆ นะคะ จะได้ไม่เป็นอันตรายต่อสุนัข ทางที่ดีปรึกษาสัตวแพทย์โดยตรงจะดีที่สุดค่ะ การทำหมันในน้องหมานั้น นอกจากจะสามารถช่วยลดการเพิ่มจำนวนประชากรสุนัขและลดปัญหาสุนัขจรจัดลงแล้ว ยังเป็นการส่งเสริมให้น้องหมามีสุขภาพร่างกายสมบูรณ์แข็งแรง ไม่เป็นโรคที่เกิดจากฮอร์โมนเพศ และโรคที่ติดต่อทางการผสมพันธุ์ น้องหมาทุกตัวจึงควรต้องทำหมัน ไม่ต่างอะไรกับการฉีดวัคซีนและการป้องกันพยาธิหนอนหัวใจ
แหล่งอ้างอิง :
บทความโดย: หมอต้น Dogilike.com
น.สพ.ธีรภาพ มุสิกานนท์
http://family.dogilike.com/tonvet/
http://www.dogilike.com/content/vettalk/1359/
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น